Citadelpark Gent

Buskruitfabriek Cooppal Wetteren

Vliegvelden WO I Regio Gent

WO I Munitiepark Kwatrecht

De Dodendraad

De Hollandstellung - Duitse WO I bunkerlinie

Reichsschüle Flandern - SS-School Kwatrecht

Duitse Atlantic Wall Radarpost - Goldammer

WOI en II Munitiedepot De Ghellinck Zwijnaarde

Duitse gangen onder centrum Gent WOII

Publieke WOII Schuilplaatsen Groot Gent

Het Fort van Eben Emael

KW-linie

WO I - Kwatrecht - Melle

18 daagse veldtocht gekoppeld aan TPG

Neergestorte B17 te Kwatrecht 19-09-1944

De bevrijding WO II van de regio rond TPG

Details van de legers:

Gesneuveldenlijsten:

Contact en onbeantwoorde vragen

Media-aandacht

Copyright

Links


Chronologisch verloop van de 18 daagse veldtocht aan het bruggenhoofd Gent.

Geleidelijk aan komen de Belgische troepen toe en worden de nieuwe stellingen aan TPG ingenomen.

Vrijdag 17 mei 1940

18 daagse veldtocht Algemeen.

Nederland. Hier vallen nu ook de laatste eilanden. Het Franse Leger wordt terug geduwd tot in Vlissingen. De Franse troepen doen er alles aan om zo weinig mogelijk troepen laten verloren te gaan in de Nederlandse capitulatie.

Door de capitulatie van Holland en Zeeland wordt de druk op de Belgisch-Engelse troepen in het noorden van het land steeds groter. Antwerpen loopt groot risico omsingeld te geraken. Het Duitse 18e Leger komt hier namelijk volledig vrij.

België algemeen. Mechelen wordt ontruimd, net als de bunkers en stellingen langs de Dijle. De Britten geven Leuven en Brussel op. Naast de 3 Luikse forten die de dag voordien reeds vielen, vallen vandaag in het Luikse ook nog de forten van Chaudfontaine en Embourg.

Frans Belgische Grens. Frankrijk sluit zijn grenzen voor vluchtelingen omdat er teveel opstoppingen ontstaan door eindeloze kolonnes vluchtelingen en deze de voor hen noodzakelijke troepenbewegingen te sterk verstoren.

Aan de KW-linie te Leuven. Rond dit ogenblik doen zich nog de zwaarste Duitse aanvallen voor op de stad zelf die op dat moment nog wordt verdedigd door de Britten. Kort nadien zullen zij ook de contacten met de Duitsers verbreken en hun terugtocht aanvatten richting Scheldestelling. Hierbij zal het nog meermaals tot contacten komen tussen Britse achterhoedes en Duitse voorhoedes.

Duitse Artillerie neemt Britse stellingen onder vuur nabij Leuven. (Foto: Boek Mei 1940 - Peter Taghon)

Kort nadien zou ook de Duitse vlucht richting Schelde vrij snel algemeen in gang schieten. Hierbij werden ze wel nog altijd gestoord door hier en daar nog gesloten anti-tankhindernissen die dan wel vlotter te saboteren en open te maken waren omdat ze niet meer werden verdedigd.

Op de eerste foto zie je soldaten de hindernissen nog verbreken. Op de 2e foto wordt er al vlot doorgereden. (Foto's: Boeken Mei 1940 - Peter Taghon)

Kanaal Willebroek. Aan dit kanaal dient bij het terugtrekken van de Belgische troepen meermaals vastgesteld dat de Duitse voorhoedes zeer kort op de laatste Belgische terugtrekkende troepen volgen. Meermaals komt het tot confrontaties en krijgen de terugtrekkende troepen amper tijd om even tussendoor te bekomen van hun terugtocht op de Scheldestelling.

Situatie op 17 mei 1940 aan het kanaal van Willebroek en het Netekanaal : Boek Mai 1940 - La Bataille de Belgique - M. Fouillien et J. Bouhon

Aan de Schelde. Het 1e Regiment Cyclisten behoudt de opdracht de vroegere overgangen over de Schelde te bewaken tussen Wetteren en Dendermonde. De bruggen op zich waren te Melle, Wetteren en Wichelen al opgeblazen. Enkel deze te Schoonaarde was ondermijnd maar nog intact aanwezig. In de nacht van 17 op 18 mei 1940 zullen zij voor deze taak afgelost worden door een Groep van de 1e Lansiers.

Aan de Dender. De Ardeense Jagers die eerder waren gekantonneerd in de regio Burst, Lede en Oordegem krijgen de orders om terug te keren in de richting van de Dender tussen Aalst en Dendermonde.

Het 1e Regiment Ardeense Jagers vestigt zich te Dendermonde. Het 2e Regiment Ardeense Jagers neemt het platte land tussen Oudegem en Hofstade voor zijn rekening. Het 3e Regiment Ardeense Jagers bezet de stad Aalst zelf. De zone van Aalst naar Ninove toe, wordt verdedigd door de Britse 3e Divisie. Het hoofdkwartier van de Ardeense Jagers vestigt zich te Lede.

(Foto Ardeense jagers op oefening. Achter hen enkele T13 tanks - Replica)

Vanaf deze periode zullen zij geleidelijk aan stellingen uitwerken langs de Dender om de naderende Duitse troepen te proberen vertragen.

  • 1e Ardeense Jagers: zone tussen Dendermonde en Denderbelle
  • 2e Ardeense Jagers: zone van Gijzegem en Wieze
  • 3e Ardeense Jagers: zone voorbij Wieze tot Aalst waar ze aansloten bij de Britten.

Aalst. Naarmate de berichten binnen komen dat de Duitsers ondertussen toch wel heel kort nabij beginnen te komen, proberen ook degenen die de stad voorheen nog niet hadden verlaten, dit nu toch ook te doen. Letterlijk alles dat kan rijden wordt gebruikt. Dit gaat van vrachtauto's, personenwagens, karren getrokken door paarden of vee tot handkarren en zelfs kruiwagens.

Burgerbevolking die niet van plan is te vluchten, is bezig schuilplaatsen in te richten in kelders om aan mogelijk oorlogsgeweld te proberen weerstaan. Soms worden kelders van extra uitgangen voorzien om in nood toch nog deze kelders te kunnen verlaten. Soms was dit niet meer dan een geslagen verbinding tussen onderlinge kelders van verschillende woningen.

Engelse troepen die mee instaan voor de tijdelijke verdediging van de stad Aalst achter de Dender, beginnen verdedigingslinies aan te leggen. Ze sluiten hierbij aan op de stellingen die zullen ingenomen worden door de Ardeense Jagers.

Ondertussen passeren massa's Belgische troepen die terugtrekken op Bruggenhoofd Gent.

Bruggenhoofd Gent Algemeen. In de loop van de dag ontruimen de Fransen hun stellingen langs het kanaal Gent-Terneuzen. De Franse troepen geven alles behalve een strijdlustige indruk. In de buurt van Oudenaarde zijn Britse troepen bezig zich langs de oevers van de Schelde in te graven.

De 4e I.D. (7e, 11e en 15e Linie, 8e Artillerie, 4e Bat Genie, 4e Bat TTR en het Eskadron wielrijders van de 4e ID) dient ter hoogte van Bruggenhoofd Gent in de zone tussen Kwatrecht en Semmerzake veldversterkingen aan te leggen en zich alvast tijdelijk op te stellen.

02:00

St Denijs Westrem. Het Belgische algemeen hoofdkwartier wordt verlegd van Breendonk naar St. Denijs Westrem in het gesticht St. Camillius. Rond dit uur komt de legerleiding toe op zijn nieuwe stek.

03:00

Oordegem. Aankomst van de 8e Artillerie, die de vorige dag om 16 uur in de namiddag aangezet was, in deze richting. Hun samenstelling was origineel als volgt:

  • Groep 1 tot 3 met telkens 3 Batterijen van elk 4 stukken 75 mm geschut
  • Een 4e Groep bestaande uit 3 Batterijen met telkens 4 stukken 105 mm geschut.

Bij aankomst aan TPG had de 3e Groep nabij het Albertkanaal echter de helft van zijn dispositief reeds moeten achterlaten. Het bestond nog slechts uit 2 Batterijen met elk 3 stukken 75 mm geschut.

03:30

Bruggenhoofd Gent Algemeen. De 6e Linie krijgt ’s morgens vroeg de opdracht zijn posities te gaan innemen aan het bruggenhoofd Gent in de hun toegewezen sectoren.

Melle. Het 2e bataljon van de 11e Linie krijgt opdracht heel dringend hun stellingen te betrekken. Er zijn echter nog geen sleutels van de bijhorende bunkers zodat deze nog niet ingericht kunnen worden.

11:00

Oordegem. De 8e Artillerie zet zijn tocht verder van Oordegem naar Schelderode.

(Foto doortrekkende Artilleriecolonne - Replica)

's Ochtends

Aan het Zeekanaal te Humbeek. Na een eerste nachtmars hebben de eenheden van de 2e ID hun eerste tussenstop bereikt. De 5e Linie bevindt zich op dat moment te Humbeek achter het kanaal van Willebroek. De 6e Linie kantoneert te Nieuwenrode. De 28e Linie ten westen van Humbeek en Beigem. De 12e Genie en de 2e Artillerie verblijven te Wolvertem. Het 2e TTR verblijft te Lede maar wordt door de divisiecommandant van de Ardeense Jagers doorgestuurd naar Smetlede.

12:00

Bruggenhoofd Gent - Melle en Kwatrecht. De sleutels van de bunkers komen aan in de sector en men kan inspecteren welke wapens nodig zijn om alle bunkers te kunnen bezetten en bewapenen. Weet dat geen enkele bunker vooraf voorzien was van wapens. Het is altijd de bedoeling geweest deze in geval van gebruik in te richten met de wapens van de eenheden die ze dienden te bezetten.

13:45

Bruggenhoofd Gent - Kwatrecht. De Comp C47 van de 4e Infanteriedivisie dient 3 C47 anti-tankkanonnen door te sturen naar de Brusselsesteenweg te Kwatrecht.

Een Belgisch C47 Antitankkanon opgesteld nabij een schuttersput (Foto: Replica)

Een stuk pantserafweer moest geplaatst worden bij de bunker D21. Deze bunker was een mitrailleurbunker die wat achteruit was gelegen ten opzichte van een bestaande huizenrij, richting spoorwegviaduct. De schietgaten keken uit op de weg komende uit de huidige industriezone Neerhonderd, de Biezeweg.

Links een oude foto van reeds na de meidagen '40 van deze bunker D21 te Kwatrecht. Rechts dezelfde locatie anno 2020 met nog weinig herkenningspunten buiten de kale gevel die nog altijd een reclamepaneel bevat. De bunker D21 zelf is al gesloopt van in de jaren '80. De huizenrij achter de bunker is tijdens de meidagen komen af te branden zoals hier duidelijk te zien. (Foto: Replica) -

De twee overige stukken geschut waren voorzien om geplaatst te worden bij de bunker D22 in de brug van Kwatrecht. De brugdoorgang kon hier met een soort van schotbalkensysteem volledig versperd worden. De twee stukken anti-tankgeschut waren meer dan waarschijnlijk bedoeld om achter deze versperringen geplaatst te worden.

14:00

Brussel. Van vrij vroeg bij de aanvang van de Duitse veldtocht op Belgisch grondgebied was van Belgische kant aangegeven naar Duitsland Brussel als open stad te verklaren. Dit hield in dat er in en rond Brussel niet specifiek zou gevochten worden. Dit om te vermijden dat de hoofdstad letterlijk tot puin zou worden herleid. Dit werd van Duitse kant vrij goed gerespecteerd en leidde zelfs tot een conflict omdat Britse troepen bij het doortrekken op de KW-linie wel gebruik maakten van wegen doorheen de hoofdstad, wat op zijn beurt weer leidde tot Duitse dreigementen Brussel niet te zullen sparen als de Britten dit zouden blijven doen.

Rond dit tijdstip verschijnen kort na het opblazen van de brug over het Zeekanaal in Laken door Britse troepen aan de overzijde de eerste Duitse troepen.

Rond dit tijdstip zou Brussel zoals voorzien, als open stad, zonder slag of stoot, binnengereden worden door Duitse troepen.

Enkele uren nadat de opgeblazen brug in Laken werd bereikt, kon hier omdat ze zeer onvolledig was opgeblazen een tijdelijke noodbrug worden aangelegd. (Foto: Boek Mei 1940 - Peter Taghon)

Vurste - Semmerzake. In het luchtruim boven Vurste en Semmerzake doet zich een luchtgevecht voor tussen een Duitse Messerschmitt van het Duitse I/JG 20 "20e Jagdgeschwader 1e Groep" en een Franse Curtiss van het Franse GC I/4 "4e Groupement de Chasse 1e Groep". Hierbij haalt de Franse jager de Duitse Messerschmitt uit de lucht waarna deze neerstort in de velden tussen Semmerzake en de Schelde. De Duitse piloot Uffz Wilhelm Otterbeck overleefde zijn noodlanding en werd krijgsgevangen genomen door de Belgen.

Hierboven 3 foto's van deze neergestorte Messerschmitt zoals hij die dagen in het veld te Semmerzake te vinden was tussen de Grotenbroekstraat en de Schelde. (Oude foto's: Collectie Peter Taghon)

De rode stipt duidt de vermoedelijke locatie aan. Dit is gelegen langs een nog altijd bestaande onverharde wegel vertrekkend vanaf de Grenadierslaan. Hij moet gelegen hebben net voorbij een korte knik in deze wegel. Het toestel lag met zijn voorzijde in noordelijke richting naar de Grenadierslaan. Op de bovenste foto kan men vrij goed enkele boerderijgebouwen herkennen in de bocht van de Grotenbroekstraat voor de aansluiting bij de Grenadierslaan. Op de tweede foto ziet men eveneens nog bebouwing langs dezelfde Grotenbroekstraat maar deze is wel niet echt meer te koppelen in detail. De 3e foto toont totaal geen gebouwen wat logisch is omdat men in dat geval kijkt in de richting van de Schelde.

15:00

Zeekanaal ter hoogte van Kapelle op den Bos. Bij confrontaties tussen de eerste Duitse troepen en het Belgische 1e Regiment Grenswielrijders, werden 2 Belgische AGC Renault tanks mee in steun gegeven. Een van de tanks slaagde er in een Duits PAK36 anti-tankkanon uit te schakelen maar werd kort daarna zelf door een gelijkaardig geschut getroffen en uitgeschakeld. Het wrak bleef te Kapelle op den Bos achter.

Uitgeschakelde Renault-tank te Kapelle op den Bos (Foto: Boek Mei 1940 - Peter Taghon)

Bruggenhoofd Gent Algemeen. Mannen van de 6e Compagnie van de 10e T.A.A. worden doorgestuurd naar Melle vanwaar zij praktisch onmiddellijk verder doorgestuurd worden naar Zedelgem. T.A.A. waren hulptroepen van het leger die vooral werden ingezet om veldwerk uit te voeren.

Bruggenhoofd Gent - Moortsele. Op de Asselkouter stellen soldaten van de 15e Linie hun wapens op in de bunkers.

16:00

Zeekanaal te Humbeek. Door een misverstand waren nabij het kanaal te Humbeek geen wachtposten uitgezet door de 3e Ardeense Jagers die dit origineel dienden te doen. Deze hadden deze bewakingsposten niet weten te bereiken door omstandigheden. Hierdoor lagen de soldaten van de 5e Linie uiteindelijk onbewaakt naar het kanaal toe in rustkantonnement te Humbeek.

Rond dit uur worden zij letterlijk door Duitse troepen van de 26e Duitse IR (onderdeel 30e Duitse ID) aangevallen vanuit de Nieuwenroodse bossen. De 5e Linie wordt hierbij totaal verrast. Het 1e en 3e Bataljon worden ogenblikkelijk doorgestuurd richting Aalst en het 2e Bataljon dient de vijand te proberen afhouden bij deze spoed terugtrekking. Ze zullen dit blijven doen tot 21u om dan zelf te proberen ontkomen richting Aalst.

Voorbij de brug in Humbeek, meer specifiek aan het sas iets meer richting Kapelle op den Bos, weten Duitse genietroepen omdat dit niet bewaakt wordt, zeer snel een noodbrug over het Zeekanaal opgetrokken. Hier laat de 5e Linie zich meer dan verrassen door het niet uitzetten van wachtposten aan het kanaal terwijl ze zelf in Humbeek een rustkantonnement voorzien. (Foto: Boek Mei 1940 - Peter Taghon)

Bruggenhoofd Gent Algemeen. Bij de terugtocht aan het Albertkanaal heeft de 4e Infanteriedivisie (7e, 11e en 15e Linie, 8e Artillerie, 4e Bat Genie, 4e Bat TTR en het Eskadron wielrijders van de 4e ID) heel wat zwaarder materieel moeten achterlaten. Zo zijn er maar 24 C47-kannonnen, 20 zware MI en 103 lichtere FM kunnen gerecupereerd worden. Hierdoor is er zelfs onvoldoende bewapening om alle voorziene bunkers te kunnen bezetten.

De 15e Linie heeft alle 76mm-mortieren ter plaatse aan het Albertkanaal vernield omdat ze te zwaar waren om mee te transporteren en vooral omdat ze niet in de handen van de Duitsers zouden vallen.

Door de aanwezigheid van onvoldoende originele wapens, worden bepaalde eenheden die hier te sterk onder te leiden hadden weggehaald aan de frontlijn. De op die manier overtollige soldaten van de 7e LInie dienen te verzamelen te Zwijnaarde. Voor de 11e en 15e Linie is de verzamelplaats Gontrode. Van de 15e Linie omvatte dit grotendeels wat nog restte van hun 1e bataljon. Van hieruit werden ze afgeleid in de richting van Ruiseleden en Schuiferskapelle. Artilleristen van de 8e Artillerie met hetzelfde probleem worden doorgestuurd naar Nevele.

Het was algemeen de bedoeling hen daar dan opnieuw te herbewapenen in de mate van het mogelijke en hen herintedelen bij andere eenheden.

Er wordt tevens uitgekeken naar andere beter bewapende eenheden om de hierdoor ontstaande hiaten aan de frontlijn opnieuw aan te vullen.

Bruggenhoofd Gent - Betsbergebos. De 11e Linie houdt patrouilles tussen Kwatrecht en Betsbergebos, de zone die zij voorlopig dienden in te richten.

Bruggenhoofd Gent - Oosterzele - Geraardsbergsesteenweg. De 15e Linie stelt voorlopig zijn hoofdkwartier op nabij het station van Gontrode.

Het 2e Bataljon van de 15e Linie stelt drie compagnies op aan de kruising van Wettersesteenweg met Geraardsbergsesteenweg te Oosterzele, versterkt door twee mobiele C47 kanonnen van de Comp C47 van de 4e Infanteriedivisie.

Het 3e Bataljon van de 15e Linie stelt zich op op de zuidelijke rand van Landskouter en Gijzenzele, eveneens versterkt met drie C47 kanonnen van de Comp C47 van de 4e Infanterdiedivisie. Hun schietsector was de Geraardsbergsesteenweg zelf.

Het 4e Bataljon van de 15e Linie stelt zich op in 2e lijn ter hoogte van de Potaardewijk.

Het 1e Bataljon van de 15e Linie wordt op dit moment reeds ontbonden wegens te fel uitgedund. Wie nog genoeg bewapend was, wordt ingedeeld bij een van de andere bataljons.

De ganse dag door werkt de 15e Linie verder om al zijn stellingen in orde te krijgen. Deze geraken uiteindelijk pas ’s avonds op punt.

Bruggenhoofd Gent - Regio Oosterzele tot Semmerzake. Ook de 7e Linie dient voor zich aan Bruggenhoofd Gent op te stellen gereorganiseerd te worden.

Het 1e Bataljon wordt van 3 Compagnies herleidt tot 2 en beschikt buiten geweren nog over slechts enkele lichtere machinegeweren. Zij zullen worden opgesteld in de zone Baaigem tot en met steunpunt Semmerzake.

De commandant van het 1e Bataljon van de 7e Linie moet zelfs de hulp inroepen van de plaatselijke burgemeester om alle bunkers terug te vinden in zijn sector.

Zelfs met de aanvulling van 1 stuk antitankgeschut C47 en 11 lichtere mitrailleurs van het Bataljon Grenswielrijders Limburg blijven er onvoldoenden wapens beschikbaar om de bunkerlijn ten volle te bezetten. Ook in deze zone is men verplicht sommige stellingen voor twee mitrailleurs te bezetten met slechts één enkele mitrailleur bij gebrek aan voldoende bewapening. Grote opluchting als men een vast opgesteld C47-kanon ontdekt in de bunker met twee verdiepingen Se9, inclusief een aanzienlijke voorraad munitie.

Foto links: De uitstekend gecamoufleerde bunker Se9 langs de hoofdweg van Gavere naar Semmerzake, gesloopt in 1977. Deze was amper als bunker te herkennen buiten het feit dat hij uit de huizenrij uitstak om als bunker een beter zicht te hebben op de omhoogkomende weg. Hij stond letterlijk tot op het toenmalige voetpad en was toen nog zeer intact tot en met het aanwezige pannendak. (Collectie J. De Vos)

Het 2e Bataljon wordt eveneens beperkt tot 2 Compagnies en beschikt totaal niet meer over mitrailleurs. Zij worden opgesteld op de voorlijn van Bruggenhoofd Gent westwaarts van weerstandsnest Betsberg tot de aansluiting met weerstandsnest Muntekouter.

Ook het 3e Bataljon wordt beperkt tot 2 Compagnies en aangevuld met 18 lichte mitrailleurs en een Compagnie zware mitrailleurs (12e Comp) van het opgedoekte 4e Bataljon. Zij dienen omdat ze nog over vrij veel mitrailleurs beschikken de ganse voorlijn van Muntekouter met dus heel wat mitrailleurbunkers te bezetten.

Ook bij hen zijn er echter te weinig mitrailleurs om alle mitrailleurbunkers te kunnen uitrusten. Zo probeert men in eerste instantie zeker de voorlijn van mitrailleurs te voorzien.

(Mitrailleurgroep - Foto: Replica)

mitrailleurgroep

17:00

Brussel. Toenmalig Burgemeester Van De Meulebroeck draagt noodgedwongen om erger te voorkomen de stad Brussel na een Duitse parade over aan de Duitse Generaal von Kortzfleisch.

(Foto: Boek Mei 1940 - Peter Taghon)

Aan de Dender - Gijzegem. De bataljons van de 5e Linie trekken verder richting Kwatrecht vanuit hun rustkantonnement te Gijzegem.

Lemberge. De 7e Batterij van de 8e Artillerie stelt zich met zijn nog 3 beschikbare stukken 75 mm geschut op te Lemberge. Zij dienen hierbij als artilleriesteun aan de 15e Linie.

18:00

Bruggenhoofd Gent - Nazareth. Aankomst van de 2e Divisie Ardeense Jagers (4e, 5e en 6e Reg Ardeense Jagers, 12e Artillerie, 19e Bat Genie en 20e Comp TTR). Deze waren ondertussen al zonder oponthoud 3 dagen onderweg naar de Scheldestelling, komende van de regio van de Naamse forten. Deze eenheden waren dus dringend aan rust toe. Bij deze tocht waren de infanterie-eenheden ongeveer 1/3 van hun manschappen, bewapening, munitie en materiaal kwijt geraakt. De artillerie-eenheden waren nog intact en volledig.

Bruggenhoofd Gent - Schelderode en Merelbeke. Aankomst van de 8e Artillerie. Ze nemen hun kantonnement in aan het Kwenenbos. Er zal artillerie worden opgesteld aan de school "Den Berg" en in de buurt van 't Egyptessenplein op grondgebied Merelbeke. Er wordt ook nog geschut opgesteld te Bottelare en te Lemberge.

18:30

Bruggenhoofd Gent - Lemberge en Melle. De 4e compagnie van het 31e bataljon genie komt er aan om de nodige vernielingsopdrachten voor te bereiden.

Reeds voor de oorlog waren in de streek voor Tête de Pont de Gand een aantal diepe, met betonnen ringen beklede putten aangelegd onder de belangrijkste toegangswegen. Deze waren bedoeld om ze in geval van nood op te vullen met springstoffen. Zo kon op een vrij eenvoudige wijze de toegangsweg zwaar vernield worden en de vijand zijn opmars worden vertraagd. Toen genietroepen deze putten wilden vullen met springstoffen bleek er echter geen degelijke map met de exacte lokatie van te bestaan en werd het al een helse opdracht deze putten ook maar te vinden. Men wist uiteindelijk zonder kaarten een aantal van deze putten op belangrijke toegangswegen terug te vinden maar tot overmaat van ramp bleken deze door de band volledig vol te staan met grondwater. Na het leegpompen van de gevonden putten konden in de nacht van 17 op 18 mei de gevonden exemplaren toch voorbereidend opgevuld worden met springstoffen. Twee van deze putten lagen te Lemberge, 1 nabij het kruispunt van de Burgemeester van Gansberghelaan en de Landskouterse- en Lembergesteenweg en een andere op het kleinere kruispunt van dezelfde Burgemeester van Gansberghelaan en de Zonnestraat en de Steenstraat. Te Melle gebeurde hetzelfde aan het kruispunt van de Brusselsesteenweg, Kerkstraat en Gemeenteplein.

20:00

Bavegem. De 4e compagnie van het 31e Bataljon Genie is aangekomen vanuit Opwijk.

Gavere. Deze avond komt koning Leopold III samen met 2 generaals aan op kasteel Grenier te Gavere om hier de nacht door te brengen. De volgende dag zullen zij weer doortrekken. (Foto Replica)

21:15

Aalst aan de Dender. Het 1e Bataljon van de 3e Ardeense Jagers bouwt zijn stellingen op nabij de Zeebergbrug die de overgang maakt van de steenweg Brussel - Gent over de Dender. De 1e Compagnie barricadeert onder andere de locale wegen en bezet de meer oostelijk gelegen elektriciteitscentrale alsook de brouwerij van Zeeberg westelijk van dezelfde brug.

Het 3e Bataljon van de 3e Ardeense Jagers bezet de zone rond het station van Aalst met de bijhorende toegangswegen naar de Dender toe. Ook de Pierre Corneliskaai (nog aan de vijandelijke zijde van de Dender dus, wordt voorlopig nog door hen bezet.

Het 2e Bataljon van de 3e Ardeense Jagers komt dan opnieuw aansluitend met de stad Aalst richting Dendermonde te liggen achter de Dender en sluit zo aan bij de andere Regimenten van de Ardeense Jagers die de Dender mee verdedigen tot in Dendermonde.

Het verdere vervolg van de Dender vanaf de Zeebergbrug voorbij de stellingen van het 1e Bataljon van de 3e Ardeense Jagers wordt bezet door de Engelsen tot nabij Ninove langs de zuidelijke Denderoever.

22:00

Bruggenhoofd Gent - Zwijnaarde. De 24e Artillerie krijgt opdracht zich nu definitief te verplaatsen naar de regio Merelbeke om van daaruit artilleriesteun te kunnen bieden op de voorlijnen van Bruggenhoofd Gent waar hevige strijd verwacht wordt de komende dagen.

23:00

Aan het Zeekanaal te Humbeek. Pas rond dit uur weet het 2e Bataljon van de 5e Linie het contact met de 26e Duitse ID af te breken en zelf ook met spoed terug te trekken op Aalst. Zij hebben bij hun weerstand steun gekregen van de 2e Jagers te Voet. Bij dit onvoorziene contact zullen uiteindelijk 21 soldaten van de 5e Linie 2e Bat het leven laten. Daarnaast sneuvelen ook nog 16 soldaten van de 2e Jagers te Voet. Er vallen eveneens nog een vrij groot aantal gekwetsen en krijgsgevangenen te betreuren bij dit vooraf niet voorziene contact met Duitsers.

Situatie op 17 mei 1940, 's avonds. In Noord-Frankrijk is de doorbraak rampzalig aan het worden. Het Franse 7e Leger trekt opnieuw in allereil door België om te pogen de doorbraak in Noord-Frankrijk mee te helpen stoppen. In het Luikse vallen nog 2 forten. De forten van Namen houden nog allen stand. (Schets: De Achttiendaagse veldtocht - Ministerie van Landsverdediging)

Waar bevonden de troepen van de Duitse 56 ID zich die later in de veldtocht aan TPG strijd zouden leveren zich op dit moment

  • Tijdens de nacht van 17 op 18 mei 1940 stak het Duitse 234e IR te Willebroek het kanaal over.
  • Het Duitse 192e IR zal tegen de namiddag van de 17e mei 1940 Kapelle op den Bos bereiken.

In het algemeen schoten de Duitse infanteristen goed op in hun tocht richting westen. Dit sloeg wel op de infanteristen. Zwaardere stukken, pantsers en artillerie verging het echter veel slechter. Door de massale vernielingsopdrachten bij het terugtrekken van de Belgische troepen gingen systematisch bruggen over waterwegen de lucht in. Hierdoor konden Duitse genietroepen amper volgen bij het bouwen van de nodige noodbruggen. Aan het kanaal te Willebroek kwam hier nog eens bij dat het waterniveau sterk onderhevig bleek aan de getijden. Er was tussen beiden wel een verschil van 2 meter waarbij dus het bouwen van zo een noodbrug zeker niet evident was.

Op het einde van deze dag wordt een geheime nota rondgestuurd naar de eenheden van de 4e Infanteriedivisie aan Bruggenhoofd Gent dat zij heel binnenkort versterking zullen krijgen en de zone van Kwatrecht tot Semmerzake die zij heden alleen proberen te bezetten, zal verdeeld worden tussen hen en de 2e en de 5e Infanteriedivisie die op dat moment nog in deze richting aan het terugtrekken zijn vanaf hun stellingen aan het Albertkanaal.

Specifieke extern gebruikte bronnen:

  • Een officieel overzicht van de gebeurtenissen 1939-1940 - Uitgegeven door Ministerie Buitenlandse zaken België te Londen in 1941
  • Mai 1940 - La Bataille de Belgique - M. Fouillien et J. Bouhon
  • Oorlogskroniek der stad Aalst - De tweede maal - A. Van Der Heyden (1976)
  • Mei 1940 ten zuiden van Gent - Jacques De Vos (1977)
  • Mei 1940 - De 18-daagse veldtocht - Peter Taghon (1989)
  • Mei 1940 - De 18-daagse veldtocht in woord en beeld - Peter Taghon (2010)
Home Terug naar bovenkant pagina Vorige: 16 mei 1940 Volgende: 18 mei 1940